باز هم یکم تیر فرا رسید و نکته‌ی جالب این ماه شاید در نگاهی که مردم نسبت به آن دارند نهفته باشد. جدای آن دسته افرادی که تغییر فصل برایشان فرقی ندارد، اکثراً یا همگان در غم شروع گرمای تابستان هستند یا در سرمستیِ آمدن گرم‌ترین فصل سال؛ اما برای ما شرایط طور دیگری رقم خورده است. روز اول تیر همان‌گونه که در ۳ سال گذشته یادآوری شد، زمان آغاز به کار کمیک اسکواد می‌باشد. در این لحظه است که می‌توانیم به صراحت بگوییم که کمیک اسکواد دیگر تبدیل به نامی چهار ساله شده است. در ادامه سعی می‌کنیم از این جمله‌ی تکراری تیر و تابستان مقداری فاصله بگیریم و ببینیم که ۲ سال اخیر در کمیک اسکواد چگونه گذشت و البته، چه مواردی در سال پیشِ رو در انتظارمان است.
کرونا و تبعات آن
تنها مطلبی که در سال سوم و چهارم کمیک اسکواد مختصِ ما نبود و بر تک‌تک افراد جامعه تاثیر بسزایی نهاد، مسئله‌ی ویروس کرونا است. در مباحث مرتبط با کمیک اسکواد، مسئله‌ی همه‌گیری این ویروس سبب شد تا بسیاری از آثار تاخیر بخورند و مراسم‌ها و همایش‌های خبری هم لغو یا به‌صورت آنلاین برگزار شوند. این مسئله به خودیِ خود در بخش‌های مختلف فعالیت ما تاثیرگذار بود؛ از کمتر شدن اخبار گرفته تا مشکلاتی دیگر در تحریریه و مدیریت شبکه‌های اجتماعی. حال که مشغول نگارش این متن هستیم، کماکان این ماجرا پابرجاست و به قول معروف، این ویروس بیخ گوشمان است.
امور ترجمه و گرافیک
همانطور که در سال دوم کمیک اسکواد قول داده بودیم، اولویت اصلی ما در سال سوم پایان دادن به پروژه‌های ناتمام خواهد بود. خوشبختانه این هدف حاصل شد و تقریباً تمامی پروژه‌های اسکواد به پایان رسیدند و راه برای «فاز سوم اسکواد» هموار شد. البته با وجود اینکه فاز سوم اسکواد در بحث تعداد، مقداری افت را تجربه کرد اما در عوض، در بحث کیفیت شاهد جهش فوق‌العاده‌ای بودیم و بالاخره در این فاز پس از مدت‌ها انتظار توانستیم مجموعه کمیک «سندمن: ارباب رویاها» و رمان گرافیکی معروف «ماوس: حکایت یک بازمانده» را منتشر کنیم. سوای دو عنوان پرآوازه‌ی سندمن و ماوس، می‌توانید در ادامه لیستی کامل از عناوین این فاز را مشاهده نمایید.
کمیک‌های فاز سوم:
- بتمن: سه جوکر
- سایبرپانک ۲۰۷۷: تیم تروما
- کمیک‌های کارآگاهی ۱۰۰۰: بازگشت به کوچه خلاف
- سوپرمن: ۲۴ ساعت
- ولورین: محموله
- ریشه‌های افراد ایکس: جین گری
رمان‌های گرافیکی فاز سوم:
فاز چهارمی هم در راه است که تا به این لحظه، بخش آغازین آن یعنی نسخه‌ی TPB «سندمن: آوای پرلود و نوای نوکتورن» و رمان گرافیکی «واندرومن: هیکتیا» را نظاره کردید. این فاز بیش از هر زمان دیگری، قدرت‌گرفته از تجربه‌های سابق‌مان است و مصمم شده‌ایم تا به مرور زمان، با تکمیل عناوین در دست ترجمه و پیشبرد حروف‌چینی آن‌ها، برخی از این آثار را معرفی و سپس اقدام به انتشار آن‌ها کنیم.
امور تحریریه
به لطف برنامه‌ی کارآمدی که از سال‌های پیشین در دستور کارمان قرار گرفت، سال سوم کمیک اسکواد را می‌توانیم به جرئت سال شکوفایی هرچه بیشترمان در بخش تحریریه به‌حساب بیاوریم. طی دو سال اخیر، به کوشش اعضای فعال‌مان، پروژه‌هایی نظیر بتمن و روانشناسی، سوپرمن و فلسفه و همچنین بتمن و فلسفه پایه‌گذاری شدند و تا به همین لحظه، در حال گسترش هستند. از طرفی دیگر، با مقالاتی مانند نگاه اثرها و بررسی عملکردها توانستیم علاوه‌بر کیفیت، تنوع مقالات کمیک اسکواد را نیز ارتقا دهیم.
یکی از بخش‌های جدیدی که در چهارمین سال حضورمان پدید آمد، بخش میزگرد می‌باشد. همانطور که در جریان هستید، میزگرد کانسپت جدیدی از بخش رسانه‌ی کمیک اسکواد بود که همچون یک مجله عمل می‌کرد و در هر قسمت خودش، آیتم‌های متفاوتی را قرار می‌داد. جدای مطالب، رکن اصلی میزگرد این مسئله به‌شمار می‌رفت که زمان تحویل یا به اصطلاح ددلاین خاصی برای آن در کار نبود و همچون یک گاه‌نامه عمل می‌کرد. بدین ترتیب، در هر زمان که موقعیت انتشار آن فراهم بود، منتشر می‌شد و در برخی دیگر از مواقع، جای خودش را به مطالب دیگری قرض می‌داد. ما این تجربیات را از سال‌های پیش به ارث برده‌ایم و خوشحالیم که توانستیم آن‌ها را در این کانسپت جدید پیاده‌سازی کنیم.
از دیگر فعالیت‌های تحریریه‌ی اسکواد، پوشش مراسم‌های آنلاینی همچون کمیک کانِ ۲۰۲۰ و دی‌سی فندام بوده است که با زحمت خبرنگاران اسکواد به ثمر نشست. هرچند که با آغاز سال چهارم تصمیم گرفتیم که حجم قابل توجهی از اخبار را به کانال تلگرام کمیک اسکواد منتقل کنیم. این تصمیم به چند دلیل حائز اهمیت بود که از آن‌ها می‌توان به کاهش ناگهانی اخبار کمیک‌بوکی، تفاوت فاحش در میزان بازدیدها و البته مسائل فنی اشاره کرد.
خالی از لطف نیست که بدانید یکی از مهم‌ترین اتفاقات سال چهارم، پوشش خبری کمیک‌های داخلی و ایرانی بوده است. هرچند که این پوشش هنوز در ابتدای راه خود می‌باشد، اما امید داریم تا در آینده‌ای نزدیک شاهد گسترش این بخش در کمیک اسکواد باشیم.
امور فنی و برنامه‌ریزی
در سال سوم یک تصمیم مهم در بخش فنی اتخاذ شد که ثمره‌ی آن، تهیه‌ی یک سرور دانلود پرسرعت با لینک مستقیم بود تا بازدیدکنندگان بتوانند با آسودگی بیشتر و البته ترافیک نیم‌بها، عناوین ترجمه‌شده‌مان را دریافت کنند. هرچند که تغییرات صرفاً به سرور آپلود اختصاص نداشته‌اند. به دنبال این اتفاق، کمیک اسکواد را به یک سرور میزبانی جدید و قدرتمند انتقال دادیم که در پی این حرکت، تجربه‌ی کاربری بهتر و سریع‌تری شکل گرفت و مشکلاتی از قبیل قطع شدن سرور و کندی سایت برطرف شدند. در سال چهارم نیز تغییراتی را مشاهده کردیم که بیشتر روی تغییرات ریز و درشت اعمال‌شده در بخش قالب و دسته‌بندی‌های سایت متمرکز بودند.
در امر برنامه‌ریزی حتی تصمیمات اساسی‌تری گرفتیم. از پایان فاز دوم گرفته تا ترجمه‌ی عناوین فاخر در فاز سوم و همکاری با وبسایت ویجیاتو که با اعمال هماهنگی‌ها بین تیم‌های دخیل در صحنه میسر شدند. همین‌طور، طی یک مشورت همگانی، تعداد کمیک‌های آینده را نسبت به گذشته کاهش دادیم تا به یک برنامه‌ی باثبات و مشخص برسیم. در دنباله‌ی تصمیم پیشین، اولویت‌های ما تغییر کرده‌اند و از این به بعد صرفاً به ترجمه‌ی آثار اثبات‌شده و فاخر محدود شده‌ایم و تا جای ممکن از ترجمه‌ی آثار جدید خودداری می‌کنیم. لازم به ذکر است که درباره‌ی امور فنی و برنامه‌ریزی در آینده با شما بیشتر صحبت خواهیم کرد تا بتوانیم تعامل بهتری را به‌وجود آوریم.
کلام آخر
هنگامی که ۴ سال پیش کمیک اسکواد را تشکیل دادیم، یکی از ترس‌های ما این بود که نکند به یک‌باره از هدفی که داشتیم دور شویم. مسلماً با خودتان می‌گویید که یک سایت کمیک‌بوکی چگونه امکان دارد از مسیر و هدف اصلی‌اش دور شود، آن هم با وجود اینکه قرار است تنها به یک موضوع جامع بسنده کند؛ اما اجازه دهید مقداری روشن‌تر به این مسئله نگاه کنیم. در بسیاری از مراجع داخلی و خارجی با محوریت کمیک، چیزی که به‌شدت به چشم می‌آید، بها دادنِ به آثار سینمایی یا تلویزیونی است؛ همچون اقتباس‌های ساخته شده از روی کمیک‌ها. این مسئله از آنجایی که مطابق خواسته‌ی اکثریت مخاطبان می‌باشد و می‌تواند باعث افزایش چشمگیر بازدیدها شود، یک ایراد اساسی دارد و آن هم، عدم توجه کافی به مدیوم کمیک است.
برخلاف باور عمومی، مدیوم کمیک آنقدر جا برای پرداخت دارد که به تنهایی قادر است چندین مرجع مختلف را پشتیبانی کند. حتی ما هم پس از ۴ سال هنوز نتوانستیم از تمامی این پتانسیل‌ها بهره ببریم؛ هرچند که تمام تلاشمان این است که حداقل بتوانیم یک پیش‌نمایشی از آن را نشانِ مخاطبان بدهیم، تا شاید به این بهانه، بتوانند مسئله‌ی کمیک‌بوک را جدی‌تر بگیرند. در مسیری که طی کردیم، سعی‌مان بر این بوده که از حواشی‌ها به‌دور باشیم و از جانب‌داری افراطی و تعصبات کودکانه‌ای که گاهاً در فندام‌های داخلی و خارجی به چشم می‌آیند، دوری کنیم. چون همانطور که می‌دانید، احترام به ارزش‌های فردی و همچنین سلایق اشخاص مختلف از اساسی‌ترین مسائلی بوده که سعی داشتیم در فضای سالمی که در این خانواده به‌وجود آورده‌ایم، اعمال کنیم.
شاید باورتان نشود، اما اداره‌ی یک سایت کمیک‌بوکی به‌شدت سخت و طاقت‌فرساست. جدای مسائل مالی، مسئله‌ی تک‌موضوعی بودن کمیک اسکواد، همان‌قدر که به اهداف ما معنا و مفهوم بخشید تا جایی هم که می‌توانست به ضررمان تمام شد. همانطور که پیش‌تر گفتیم، اکثر مخاطبان تا زمانی که سینما، تلویزیون و بازی‌های ویدئویی جایگاه ویژه‌ای در یک سایت نداشته باشند، چندان به آن سایت مراجعه نمی‌کنند و جذابیتی برایشان ندارد. این مسئله همیشه میزان بازدیدهای کمیک اسکواد را تحت‌الشعاع قرار داده و البته انتظار دیگری هم جز این نداشتیم. در این سال‌ها، چندین بار به دلایل مختلف ممکن بود که به پایان کار برسیم و حتی ممکن است این اتفاق ناگوار در سال پنجم نیز رخ دهد که در این صورت جای تعجبی نخواهد داشت. ما اعتقادمان بر این است که تا همین عمر چهار ساله‌ی اسکواد هرچه از دست‌مان برمی‌آمد را انجام داده‌ایم و خیلی از غیرممکن‌ها را ممکن کرده‌ایم و از این بابت خرسندیم. خشنودی ما، بیشتر تاثیرگرفته از این مسئله است که حتی‌الامکان، مسیر اولیه و مشخصی که داشتیم را حفظ کرده‌ایم و تا لحظات آخر، به تمامی ارزش‌هایمان وفادار مانده‌ایم و محفلی براساس دوستی، شعور و منطق شکل داده‌ایم. در همین راستا، اگر دوست داشته باشیم که کمیک اسکواد تنها با یک جمله در یادها بماند، «گامی رو به جلو و عهدی پایدار در کمیک ایران» است.
امروز، یکم تیر ۱۴۰۰ است و شما برای سالی دیگر همراه کمیک اسکواد هستید.
